Pripremila: Ljilja Lukić
Ugljeni hidrati su bitni za tijelo jer podržavaju rad mozga, mišića i ostalih organa.
Kada govorimo o ugljenim hidratima trebalo bi da napravimo razliku između složenih i prostih. Oni utiču na tijelo na različite načine.
Prosti ugljeni hidrati
…su u prerađenom šećeru, bijelom brašnu i proizvodima koji ih sadrže: slatkiši, brza hrana, gazirani sokovi… To su tzv. prazne kalorije, jer osim slatkog ukusa nemaju nikakve koristi za tijelo. Za razliku od složenih ugljenih hidrata, prosti se odmah apsorbuju u krv i obezbjeđuju energiju brzo. Tada šećer u krvi munjevito skače, ali isto tako brzo opada. To će vas činiti umornim i žudićete za još loše hrane.
Složeni ugljeni hidrati
…sa druge strane, imaju mnogo koristi za tijelo. Sporije se apsorbuju u krv, što znači da se šećer povećava postepeno. Duže ćete se osjećati sitim. Složeni ugljeni hidrati se nalaze u cijelim žitaricama, riži, kukuruzu, prosou, krompiru, voću, pasulju, kvinoji, grašku, heljdi… Svi sadrže B vitamin, folnu kiselinu, magnezijum, kalcijum, željezo, protein i vlakna. Koristi od vlakna su što nisu lako svarljivi pa ćete se duže osjećati sitim.
Glukoza je najmanji i najčešći oblik ugljenih hidrata. Često se zove i dekstroza, kukuruzni šećer ili jednostavno šećer. Naš mozak i nervne ćelije zavise od unosa glukoze, zahvaljujući njoj smo koncetrisani. Taloži se kao glikogen u krvi, jetri i mišićima. Trkači to koriste kao efekat carbo loadinga dan prije trke.
Koliko nam treba ugljenih hidrata?
Idealno bi bilo uzimati složene ugljene hidrate tokom cijelog dana da bi držali nivo šećera u krvi pod kontrolom. Ukoliko duže vrijeme ne jedete ništa, a onda uzmete mnogo ugljenih hidrata, nivo šećera skače, a zatim naglo pada. Ovakav skok pa pad energije učiniće da se osjećate umorno i nervozno.
Ugljeni hidrati i trčanje
Ukoliko trenirate redovno i želite da napredujete, ugljeni hidrati bi trebalo da čine 60 do 65% vaše ishrane. Naravno, to bi trebalo da budu namirnice iz grupe složenih ugljenih hidrata.